Alkmaar

Wie is het niet ontgaan dat op 9 maart 2015, klokslag 9:00 de machinisten een minuut lang hun claxon lieten horen om zodoende aandacht te vragen voor de toename van agressie tegen het NS-personeel? Volgens het spoorbedrijf wordt er gemiddeld twee keer per dag geweld gebruikt tegen het NS-personeel en is de maat meer dan vol. Van geweld en agressie variërend van het uitschelden van het personeel, het denken recht te hebben op een onbetaalde treinreis, tot rondweg agressie in de meest fysieke vorm, vindt de NS zichzelf in het kader van spoedvergaderingen over hoe het nu verder moet.

Er is op dit toenemende probleem veel reactie. NS-directievoorzitter Marian Rintel laat weten het geweld meer dan zat te zijn en dat het absurd is dat het NS-personeel niet in gegarandeerde veiligheid en vrijheid hun werk kunnen doen. Ook laten de ondernemingsraad en vakbonden zoals CNV, FNV Bondgenoten en de VVMC weten dat dit niet meer gaat om een enkele incident: Het is nu aan de orde van de dag en mensen gaan hierdoor met vreselijke angst naar hun werk.
Zij vragen de politiek om daarom niet langer meer weg te kijken en vroegen vorig jaar minister Opstelten om meer veiligheidsmaatregelen. Staatssecretaris Wilma Mansveld van Infrastructuur en Milieu gaf het enige politieke antwoord op deze noodroep: Zij liet namelijk weten dat zij de geplande afspraak in begin april met de NS, Prorail en vakbonden te willen vervroegen om zo snel mogelijk dit toenemende probleem te willen tackelen.

Maar waarom geven wij hier nu aandacht aan? Vandaag, 17 maart 2015, bevonden twee SP Alkmaar leden zich op station Alkmaar om schuursponsjes aan fietsen te hangen voor de verkiezingen en raakten in gesprek met een conducteur. Het gesprek nam al snel een grimmige wending toen de man gevraagd werd of we de media moesten geloven en het geweld tegen het NS-personeel echt toenam. Hij verzekerde ons dat de cijfers die de media rapporteerde, dat ongeveer twee keer per dag iemand van de NS te maken heeft met een vorm van agressie, enorm bescheiden is. Hij stelde dat hij iedere dag minimaal zeven keer nieuwe scheldwoorden en ziekten naar zijn hoofd geslingerd krijgt en dit laat hem niet in de koude kleren zitten. Tijdens het gesprek met de conducteur kreeg hij een onverwachts telefoontje, het was zijn vrouw die toevallig ook conductrice is. Na een kort telefoongesprek lichtte hij ons in dat zijn vrouw in Anna-Paulowna emotioneel is ingestort. Toen zij een jongen wees op het feit dat hij voor de trein een kaartje moest bemachtigen, werden haar verwensingen naar het hoofd gegooid die er op neer kwamen dat zij op dat moment, in de trein, absoluut niet veilig was. Zij is namelijk emotioneel ingestort, omdat zij te maken kreeg met een jongen die haar bedreigde fysiek geweld te gaan gebruiken. Zij is uiteindelijk van de trein gezet en opgevangen door haar man. Het verhaal bezorgde ons en de conducteur intense kippenvel.

Op dat moment borrelde een andere vraag op: Wat kunnen wij als medereiziger doen in zo’n situatie? Om te zorgen dat het gedrag niet escaleert? Om conducteurs en ander NS-personeel te kunnen beschermen? De conducteur gaf ons de volgende tips: Bemoei je er mee. Door de bezuinigingen op het openbaar vervoer staan conducteurs en conductrices er vaak alleen voor, zij hebben bijna nooit back-up en het zou fijn zijn als een medereiziger naast de conducteur in kwestie plaats zou kunnen nemen. Ook is het verstandig om foto’s te maken als bewijs of om, ook al klinkt het gek, heel erg hard te gaan schreeuwen en bléren. Zo vraag je aandacht voor de situatie, staat de conducteur niet langer alleen en zal de dader zijn macht over de situatie voelen afnemen. In veel gevallen is het ook toegestaan om aan de noodrem te trekken, want of het nou een reiziger of een conducteur bevat, de situatie is een noodgeval en er is geen enkele agent die je zal beboeten, omdat je een dreigende situatie laat de-escaleren.

Vandaag of morgen kan er weer een werkonderbreking ontstaan waarbij de treinen stilstaan. Hoe vervelend dat ook is voor de reiziger, het “onrecht” wat ons dan wordt aangedaan, is niets in vergelijking met het vreselijke onrecht dat het NS-personeel meemaakt. En SP Alkmaar zal in dergelijke situatie ook zeker een steunbetuiging doen aan het NS-personeel.
Verder zijn we nog aan het nadenken over andere mogelijke steunacties, want geweld als dit, daar moet aandacht voor komen. Dat kunnen en mogen we niet negeren.

Denise Barhorst